Het Theaterjaarboek, zoals dat sinds 2017 jaarlijks in november wordt uitgegeven door Theaterkrant, is een overzicht van en reflectie op de podiumkunsten in brede zin. Met artikelen, foto’s en cijfermateriaal wordt een beeld geschetst van de stand van zaken in toneel, dans, opera, cabaret, jeugdtheater en musical. Bij de uitgave hoort een digitaal Theaterjaarboek, dat onderdeel is van de Theaterencyclopedie. Dit jaar is de uitgave een uitdagende klus; door de coronacrisis is de werking van de theaterinstellingen (nog) diverser en versnipperder dan in een normaal seizoen.
Van oudsher was het Theaterjaarboek, uitgegeven voor het Theater Instituut Nederland, het ‘telefoonboek’ voor de podiumkunsten: een jaarlijks overzicht van alle nieuwe producties en de mensen die eraan meewerkten. Nu deze documentatiefunctie is overgenomen door de Theaterencyclopedie, is de functie van het Theaterjaarboek veranderd. Het nu door het vakblad Theaterkrant uitgegeven jaarboek is een jaarlijks overzicht van de trends en ontwikkelingen in de sector, waar mogelijk ondersteund door cijfers en infographics. Vaste rubrieken in het jaarboek zijn de jaarlijstjes van de theatercritici, in memoriams van overleden theatergrootheden en een katern met de keuze van de theaterfotografen uit hun eigen werk.
Het Theaterjaarboek 2020/2021 wordt een complexe editie. Door de coronacrisis waren de theaters het hele jaar dicht, of slechts beperkt open. Daardoor manifesteerden gezelschappen, theaters en festivals zich op nieuwe manieren. Online, in samenwerking met de NPO op tv, in podcasts of op platforms als Clubhouse en Twitch. Theatermakers ontwikkelden producties voor één toeschouwer, producties die thuis bezorgd konden worden, of speciale anderhalvemeteropstellingen. De Productiedatabase van de Theatercollectie kan dergelijke projecten slechts beperkt documenteren. Daarom is dit jaar de input van de redacteuren en recensenten van Theaterkrant – die het aanbod zo goed mogelijk hebben gevolgd – van groot belang. Ook moet er gekeken worden wat de gevolgen zijn van de coronacrisis, voor onder meer zzp’ers, ongesubsidieerde makers, en makers van zogenaamd ‘off-road theater’ – voorstellingen in bedrijven of in de zorg.
Het Theaterjaarboek wil enerzijds de documentatie van de podiumkunsten bevorderen en op die manier het bewustzijn over erfgoed in de sector vergroten. Collectievorming vindt immers plaats aan de hand van documentatie. Daarnaast wordt een doorlopend gesprek gefaciliteerd over wat theater is: wat zijn de randen van gecanoniseerde en informele theatervormen? Welke disciplines moeten voortaan meegenomen worden in de documentatie? Welke genres komen op of verwelken? Op de lange termijn wordt in samenwerking met DIP de stand van zaken in de sector veel meer cijfermatig onderbouwd.
Beeld: “Theater jaarboek 2019/2020” van Theaterkrant
Meer weten over dit project? Neem dan contact op met:
Simon van den Berg
Domeincoördinator theater
Podiumkunst.net
simon@podiumkunst.net
Heb je vragen over de activiteiten van Podiumkunst.net of ideeën voor samenwerking? Neem dan contact op via communicatie@podiumkunst.net
Stel nu jouw archief-vraag aan Het Loket! Neem contact op via loket@podiumkunst.net of vul het online formulier in.